هر آنچه باید در مورد تدریس بدانیم.
امروزه به این نکته توجه خاصی ابراز می گردد که معلمی نوعی هنر محسوب می شود و معلم خوب و شایسته فردی است که علاوه بر داشتن علم و دانش کافی ،به رموز و ریزه کاریهای این فن کاملا آشنا بوده و بداند چگونه تدریس کند، چه هدفی را دنبال نماید و برای رسیدن به آن اهداف از چه وسایلی استفاده کند.هر آنچه باید در مورد تدریس بدانیم را در این مقاله بیان خواهیم کرد.
تدریس در دیدگاههای مختلف ماهیت و معنای مختلفی دارد بعضی آنرا “بیان مستقیم حقایق علمی از طرف معلم به فراگیران می دانند “گروهی دیگر آن را “همورزی یا تعامل بین معلم و فراگیر و محتوا در کلاس درس “تعریف کرده اند. عده ای از متخصصان تعلیم و تربیت ” فراهم آوردن موقعیت و اوضاع و احوالی که یادگیری را برای فراگیر آسان کند ” تدریس نامیده اند.مشخص شده است که معیار خوب آموزش دادن، در تمام دنیا یکسان است. حتی با تکیه بر محصولات آموزشی جدید، روش‌های جدید، مطالعات اجتماعی و یا ترکیبی از هر سه، سرفصل‌های اصلی و بسیاری از تکنیک‌ها یکسان هستند.
- ویژگی های یادگیری فعال:
1- یادگیرندگان بطور فعال در فرایند یادگیری مشارکت دارند.
2- فرایند یادگیری از علائق، خواسته ها و اداراکات یادگیرندگان آغاز می شود.
3- محیط یادگیری بنحوی سازمان یابد که در آن یادگیری فراگیر – محور جریان داشته باشد.
4-تجارب یادگیری باید بنحوی سازمان یابد که یادگیرنده را در روشن سازی و بیان نیازهایشان کمک می کند.
5- هر کسی بتواند بر اساس تجارب و اطلاعات خود در یادگیری نقش مهمی را ایفا کند.
6- معلم به همان اندازه از شاگردان یاد بگیرد که هر شاگرداز وی و سایر یادگیرندگان یاد بگیرد.
7- استقلال یادگیرنده، مهم ترین رکن در یادگیری می باشد.
8- مفیدترین و متداولترین ابراز بررسی میزان پیشرفت یادگیرنده ” ارزشیابی از خود ” باشد.
9- مسئولیت و کنترل یادگیری بین یادگیرنده و عوامل خارجی (معلم، کتاب درسی و …) تقسیم شود.
10- نقش آموزش دهنده(معلم) یا هر عامل خارجی فقط تسهیل کننده باشد.
11- فرایند یادگیری مبدل به فرایند رشد و تکامل یادگیرنده گردد.
در این قسمت نکات مهم و کاربردی را بیان می کنیم:
تا جایی که ممکن است با مطالعه بیشتر تسلط خودتان را بر مطالب تدریسی افزایش دهید و قبل از جلسات تدریس آمادگی لازم را در خودتان ایجاد کنید. برای تمامی وقت تدریس برنامه داشته باشید و کلاس درس را به صورت متنوع برگزار نمائید.به مرور و در طول زمان سعی کنید به صورت مداوم در زمینه کاری خودتان پیشرفت کنید. طوری نباشد که خودتان هیچ مطالعه ای نداشته باشید. مثلا اگر فیزیک کنکور تدریس می کنید، به صورت مداوم در جستجوی راهکارهای خلاقانه حل تست های کنکور باشید و آنها را به شاگردانتان هم یاد بدهید. نباید جوری باشد که اطلاعات و روش تدریس شما با دو سال قبل هیچ تفاوتی نداشته باشد و هیچ پیشزفتی نکرده باشید. خود شما هم به صورت مداوم نیاز به یادگیری مطالب جدید و پیشرفت دارید.
مهارت های کلیدی برای تدریس:
- توانایی برقراری ارتباط موثر با دیگران
- شناخت دقیق مخاطب
- داشتن صبر و حوصله
- یادگیری ابزارها و تجهیزات لازم برای تدریس
- تفکر خلاق
- افزایش اعتماد به نفس
- استفاده از زبان بدن
- تکنیک های بهبود فن بیان و سخنرانی
اگر می‌خواهید کلاسی اکتیو و پر شور داشته باشید، روش بارش مغزی بهترین راه برای ترغیب آنها است. به خاطر داشته باشید که تأثیر دبیر در روش‌های تدریس جدید بسیار است. این شیوه‌ی آموزشی نه تنها در مدارس بلکه در جلسات مدیریتی نهادها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. روش بارش مغزی در حقیقت برای حل مشکلات مدیریتی بر پایه‌ی دو اصل تنوع نظرات و افزایش کمیت، بنا شده است. این تکنیک آموزشی بخاطر قواعد و اصولی که در آن وجود دارد، علاوه بر فعال شدن بخش خلاق ذهن، باعث افزایش کیفیت تدریس می‌شود. این قوانین شامل موارد زیر است:
- ممنوع بودن انتقاد از ایده‌های اعضای گروه
- رویاپردازی در ارائه‌ی نظرات بدون قید و بند فکری
- کمیت‌گرایی
- مستند‌سازی و قرار دادن پیشنهادات در معرض دید دیگران
- تکوین، تغییر یا تکمیل ایده‌ها
